Vestingstad  Willemstad

GESCHIEDENIS

In 1561 geeft Jan IV van Lymes, markies van Bergen op Zoom, opdracht de drooggevallen gorzen in het uiterste Noord-Westen van zijn Markiezaat in te polderen. De polder kwam in 1564 gereed en kreeg de naam Ruygenhil. Een jaar later werd er een dorp gebouwd dat eveneens Ruygenhil genoemd werd. Toen de opvolger van de Markies, Jan van Wittem, 1581 openlijk de zijde van de Spanjaarden koos, besloten de Staten van Brabant het gebied aan Willem van Oranje te geven als compensatie voor zijn bezittingen die hij gedurende de tachtigjarige oorlog was kwijt geraakt. Vanwege de strategische ligging besloot Willem van Oranje in 1583 van het dorp een vesting te maken. In 1583 werd hiermee een begin gemaakt. Het dorp Ruygenhil werd voortaan Willems’stad.

Willem van Oranje heeft de voltooiing van de vesting niet meer kunnen meemaken. Hij werd op 10 juli 1584 te Delft vermoord. Zijn zoon, Prins Maurits, voltooide de omwallingen en drukte zijn stempel op de inrichting. Hij verleende het dorp in 1586 stadsrechten. Zo werden met financiële hulp van Prins Maurits drie belangrijke gebouwen in Willemstad gerealiseerd. In 1587 verrees het Raadhuis aan de haven, in 1607 werd de Koepelkerk gebouwd en in 1623 de “Princehof”, tegenwoordig bekend als Mauritshuis.

De zeven, naar de gewesten genoemde bastions van de vesting, herinneren aan de spannende momenten uit de geschiedenis. Zo bracht Napoleon een bezoek aan Willemstad en liet er een kruithuis op bastion Utrecht bouwen. Op andere bastions vindt u getuigen van o.a. de Eerste en Tweede Wereldoorlog. In 1926 verloor Willemstad zijn status als garnizoenplaats en vestingstad. In 1970 werd Willemstad tot beschermd stadsgezicht verklaard. Het is één van de mooist bewaard gebleven vestingsteden van ons land.

WILLEMSTAD VANDAAG

Mede door zijn strategische ligging is het hedendaagse Willemstad een bruisende vestingstad. Door zijn unieke locatie aan het Hollands Diep is het een zeer populaire bestemming voor vele watersporters, hetgeen het stadje  eendromerige maritieme sfeer geeft. Willemstad is omringd door natuurgebieden. Uitgestrekte buitendijkse weidegebieden met aan de oevers van het Hollands Diep een brede strook vloedbos en rietvelden. Dit geeft volop fiets- en wandelmogelijkheden, die onderdeel zijn van het fiets- en wandelroutenetwerk. Willemstad is gunstig gelegen tussen grote steden, zoals Rotterdam, Breda en Antwerpen. Vele dagjesmensen zoeken in hun vrije tijd het pittoreske stadje op om te recreëren aan de waterkant, een wandeling te maken over de stadswallen of om gezellig neer te strijken op één van de vele terrasjes.

WINKELEN
In Willemstad kunt u leuk recreatief winkelen. Kledingwinkeltjes, cadeauwinkeltjes, een kunstgalerie, het is een greep uit het aanbod en ook op het gebied van watersport kunt u een aantal leuke winkels vinden. U vindt het winkelaanbod in de Voorstraat maar ook langs de Lantaarndijk. De meeste winkels zijn op zondag geopend.

TOERISTISCHE ATTRACTIES IN EN OM WILLEMSTAD
In het zomerseizoen zijn er diverse evenementen zoals de Vestingloop Willemstad, Shanty en Seasong festival, de Dutch Classic Yacht Regatta en de Bietentocht. Er worden ook stadswandelingen door de vestingstad en over de stadswallen georganiseerd. Rondom Willemstad zijn diverse forten te vinden, die een bezoekje meer dan waard zijn. Kijkt u voor informatie en openingstijden op de website www.vvvmoerdijk.nl (vanaf 1 juni 2022: www.visitmoerdijk.nl).

ETEN EN DRINKEN
Willemstad heeft een groot aanbod van restaurants en cafés, zowel gelegen aan de pittoreske haven als in de vesting. Van een terrasje pakken, een ijsje eten tot een uitgebreid diner: voor iedere beurs is er keuze genoeg.

WANDELEN EN FIETSEN
Zoals al eerder vermeld is Willemstad omringd door natuurgebieden. Het vestingstadje is ook bereikbaar via het fiets- en wandelroutenetwerk, dus men kan alle kanten op.

VERBLIJFSMOGELIJKHEDEN
Hotel-Restaurant Het Wapen van Willemstad
www.wapenvanwillemstad.nl

B&B Pure Passie
www.purepassiebedandbreakfast.com

Fletcher Hotel-Restaurant Zevenbergen
www.hotelzevenbergen.nl

Hotel Willemstad
www.hotel-willemstad.nl

Hotel Mauritz
www.mauritzwillemstad.nl

Hotel Trusten
www.hoteltrusten.nl

BEZIENSWAARDIGHEDEN

Het Arsenaal is in 1793 gebouwd ter vervanging van het oude wapenmagazijn en werd gebruikt als opslag van wapentuig.

In de zijgevel van het Wachthuis zijn stenen ingemetseld als herinnering aan de hoge waterstanden in Willemstad.

Het voormalig Raadhuis is gebouwd in 1587. Het gebouw moest ook als kerk dienst doen, zolang de Koepelkerk nog niet klaar was. Bovendien kon de zolder dienen voor opslag van graan in geval van een belegering. De grote kelder werd bestemd tot vleeshal.

D’Orangemolen is een stenen stellingkorenmolen en werd in 1734 gebouwd in opdracht van de Nassause Domeinraad. De molen werd in 1999 gerestaureerd en heeft tegenwoordig een woonbestemming. Sinds kort draait de molen weer. Zie artikel BN de Stem: De Willemstadse d’Orangemolen maalt weer graan: ‘Het hart van de molen klopt weer’ | Moerdijk | bndestem.nl.

Forten Rondom Willemstad zijn er vele forten gebouwd om de stad te beschermen zoals de forten Sabina, De Hel en Bovensluis.

Boven de toegangsdeur van het Mauritshuis staat het bouwjaar 1623 vermeld. Het is gebouwd als jachtslot voor Prins Maurits. Na diverse bestemmingen is het in 1973 gerestaureerd en Gemeentehuis van Willemstad geworden. Bij de gemeentelijke herindeling, in 1997, is de gemeente Willemstad opgegaan in de gemeente Moerdijk en heeft het Mauritshuis zijn functie als gemeentehuis verloren. Sinds 2021 vormt het Mauritshuis het bezoekerscentrum voor de Stelling van Willemstad en de Zuiderwaterlinie. Ook kunnen bezoekers hier terecht voor toeristische informatie. In het bezoekerscentrum vertellen we het verhaal van het Mauritshuis, Willemstad, de Stelling en de Zuiderwaterlinie op een interactieve manier. Hierdoor is het museum interessant voor jong en oud. Op de zolder van het Mauritshuis bevindt zich museum de Heemzolder van de lokale heemkundige kring.

In het hart van Willemstad vindt u de Koepelkerk. Na tien jaar bouwen was de Koepelkerk in 1607 voltooid. Het was de eerste kerk in ons land, die speciaal voor de Protestante eredienst gebouwd werd. Tijdens het toeristenseizoen is de kerk elke zaterdag te bezichtigen.