Vestingstad Tholen

GESCHIEDENIS

Tholen in de 13^e eeuw gesticht als plaats waar schepen tol dienden te betalen aan de hertog van Brabant. Later heeft het zich ontwikkeld tot 3^e stad van Zeeland. Vele eeuwen vormde Tholen vanuit Brabant de poort tot Zeeland. Inmiddels hebben vissers in de haven plaats gemaakt voor pleziervaartuigen. De binnenstad van Tholen herbergt nog steeds een en al historie met onder andere een middeleeuws stadhuis en kerk. Ook de rest van het eiland Tholen geeft graag zijn historische geheimen prijs. Het is absoluut de moeite waard om dit groene gebied aan het zilte water te gaan verkennen. Veel fiets- en wandelroutes zijn beschikbaar om je kennis te laten maken met dit deel van Zeeland.

.

Gedurende de tachtigjarige oorlog wilde de Spaanse bezetter het rijke Zeeland maar al te graag innemen, maar door de aanleg van een verdedigingsgordel – Linie van de Eendracht – wist men te voorkomen dat de Spanjaarden voet zetten op de Thoolse bodem. Vanaf 1578 werden vele schansen, redoutes en forten gebouwd om de vijand buiten te houden. Met succes. Een eerste inundatie in 1583 zorgde voor een onoverkomelijke barrière. Een tweede poging om de linie te doorbreken in 1588 liep wederom op een groot fiasco uit. De tegenstand op het eiland was te groot voor het Spaanse leger en vele soldaten lieten het leven in de modderige rivierbodem van de Eendracht.

De laatste keer dat de Eendracht werd gebruikt bij de verdediging van Zeeland was in 1940. Enige dappere Nederlandse soldaten probeerden tevergeefs de Duitse overmacht tegen te houden. De oude rivier is verbreed tot het huidige Schelde-Rijnkanaal. Hier en daar zijn nog resten te herkennen van de oude verdedigingslinie. Vestingstad Tholen is nog heel goed te beleven aan de zuidzijde waar de oude wallen nog volledig intact aanwezig zijn. Op andere plaatsen zijn ze in de 19^e eeuw omgevormd tot een park in Engelse landschapsstijl.

THOLEN VANDAAG

De historische en gemoedelijke sfeer van Tholen in combinatie met de ligging aan het water zorgen voor een ideale mix. Er zijn meerder redenen om de binnenstad eens te bezoeken.

• Galeries (met linkjes naar de diverse ateliers)
  In en rond het centrum van Tholen zijn diverse mooie kunstgaleries te vinden, zoals;
  – Atelier/galerie Onder de Linde
  – Kunstwerkplaats Art-Co
• Winkelen & shoppen
  In Tholen kunt u heel goed winkelen en shoppen. Kledingwinkels, cadeauwinkeltjes, kunstgaleries, het is een greep uit het aanbod en ook op het gebied van watersport kunt u een aantal leuke en handige winkels vinden, met name rondom de haven van Sint-Annaland. Traditiegetrouw is de zondag een rustdag en zijn onze winkels gesloten.
• Wandelen, fietsen en varen
  De gemeente Tholen is uitermate geschikt om per fiets of te voet te ontdekken. Omdat onze beide eilanden rondom in het water liggen is er aan, op en in het water ook veel te doen. Laat je hier
• Verleden komt tot leven
• De geschiedenis van onze streek kun je ervaren in het boeiende Streekmuseum De Meestoof in het voormalige gemeentehuis van Sint-Annaland.

EVENEMENTEN IN THOLEN

Thoolse Havendagen 2024
https://www.tholensterk.nl/

Ontdek Tholen met een gids
https://www.eilandtholen.nl/nieuws/recreeren/stads-en-dorpswandelingen-met-een-gids/

Varen vanuit Tholen|
https://www.eilandtholen.nl/nieuws/doen-zien/medusa-maritiem/ https://www.eilandtholen.nl/nieuws/doen-zien/de-stoere-eenvoud/
https://www.eilandtholen.nl/nieuws/doen-zien/ga-mee-op-zeehondensafari/

Stichting Anthonie Keldermans Concerten
https://keldermansconcerten.nl/

ETEN, DRINKEN EN OVERNACHTEN

Een visje uit de Oosterschelde, een hele kreeft, prachtige mosselen, lamsoren of Thoolse dikbil. In Tholen kun je heerlijk eten.

Alle restaurants in Tholen. Lekker uit eten in een restaurant in Tholen? Je vindt het op deze pagina!

https://www.eilandtholen.nl/recreeren/eten-en-drinken/restaurants/

Een comfortabel hotel in een monumentaal pand, hartje centrum. De authenticiteit en romantiek van een woonboerderij, maar ook het geweldige uitzicht van een Bed & Breakfast langs het water.

Voor elke accommodatie op eiland Tholen is wel iets te zeggen. Waar je ook voor kiest, overal proef je de eilandsfeer en maak je kennis met de Zeeuwse gastvrijheid. In Tholen wordt er goed voor je gezorgd. Op z’n Zeeuws: recht uit het hart! Kijk naar het aanbod op:

https://www.eilandtholen.nl/recreeren/overnachten/

BEZIENSWAARDIGHEDEN

• Oude stadhuis
  Tholen kent sinds 1366 stadsrechten en werd in 1452 getroffen door een grote stadsbrand waarbij een groot deel van de stad verwoest, waaronder het stadshuis. Op dezelfde plaats werd in 1460 begonnen met de herbouw, mogelijk naar een ontwerp van Andries Keldermans, een telg uit de bekende Mechelse bouwmeesterfamilie waaraan Zeeland en Vlaanderen de prachtige kerkelijke en wereldlijke gebouwen uit de laatgotische periode dankt of de Brusselse bouwmeester Evert Spoorwater die betrokken kan zijn geweest bij bouw van de Thoolse kerk. Wat wel zeker is dat in de zeskantige open toren de oudste beiaardklok van Nederland hangt, daterend uit 1458, samen met nog 36 andere klokken vormen die een prachtige carillon wat nog zeer regelmatig wordt bespeeld. Over de klokken valt veel te vertellen, echter daarvoor nodigen we graag uit om het stadhuis met haar carillon zelfs eens te komen bezoeken, kun je ook meteen de diverse oude kunstwerken bewonderen.

Grote Kerk
Van de oorsprong van de Grote Kerk is niets bekend. Zeker is dat er in het midden van de 14de eeuw een kerk heeft gestaan op de plaats van het huidige middenkoor. Bij een verbouwing rond 1360 is deze gesloopt. Van de toen gebouwde of vergrote kerk rest tegenwoordig nog alleen het onderstuk van de toren die los stond van het toenmalige schip. Bij de grote stadsbrand in 1452 is de kerk waarschijnlijk gespaard gebleven. Mogelijk is het ontwerp het werk van de uit Brussel afkomstige, in 1474 overleden, Evert Spoorwater, een bouwmeester die in de Nederlanden betrokken was bij de bouw van bijna alle grote kerken in Brabants gotische stijl. Na de reformatie werd het gebouw benut voor de protestantse eredienst dat is tot op de dag van vandaag nog het geval. Het Van Dam orgel werd in 1832 gebouwd en verhuisde rond 1900 van Leeuwarden naar Tholen. Het is een uniek en bijzonder mooi instrument die met regelmaat te beluisteren is en welke binnenkort een grote restauratie ondergaat. Grafzerken (de oudste is van 1421), credobord, replica’s van rouwborden, preekstoel en doophek maken deze kerk zeer de moeite waard om het eens met eigen ogen te bekijken.

• Molen De Hoop
  Tholen kent een boeiende geschiedenis van molens waarbij die steeds om diverse redenen herbouwd werd, de oudste van de twee Thoolse molens stamt uit 1736 en werd in opdracht van het stadsbestuur gebouwd. In de loop der tijd kwam de molen in particuliere handen om uiteindelijk weer gemeentelijk bezit te worden. De molen maakt onderdeel uit van het stadspark, voorheen de vestingwerken. De bomen in het park werden voor commerciële doeleinden geplant en namen vaak de wind uit de zeilen van de molen zodat daar molen verhalen over te vertellen is. Breng daarom eens een bezoek aan dit zeer goed onderhouden stukje Hollands glorie.
• Molen De Verwachting
  Deze stellingmolen aan de Vlasmarkt werd in 1848 gebouwd om in 1930 voor het laatst rond te draaien. Een periode van verval brak aan tot 2008, toen is de molen door particulier initiatief in ere hersteld en bepaald nu samen met molen De Hoop de skyline van Tholen.
• Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk
  Over de stichting van de 1^e katholieke kerk in Tholen is niets bekend. Wel is zeker dat er een stond in het midden van de 14^e Restanten van deze rond 1360 afgebroken kerk zijn bij de restauratie van de Grote Kerk teruggevonden. Na de Reformatie werden katholieke inwoners gedwongen in Brabant hun geloof te belijden. Nadat dit weer mocht in Tholen vond in 1795 de eerste heilige mis weer plaats. Gedurende de eeuwen werd gekerkt in diverse gebouwen. De huidige katholieke kerk aan de Markt is in neogotische stijl door Hoornse architect P. Snel ontworpen en in 1900 ingewijd. Uit de oude kerk zijn verschillende voorwerpen overgebracht naar het nieuwe gebouw, zoals twee beelden en de communiebank van zwart en wit marmer. Het grote altaardoek dat de ten hemelopneming van Maria voorstelt, werd vervaardigd door de Rotterdamse schilder Huib Luns (1881-1942), de vader van de naoorlogse minister van Buitenlandse Zaken Jozef Luns.

• Gasthuiskapel
  Dit verscholen bouwwerk heeft een hele lange geschiedenis wat teruggaat naar 1312. Het werd toen gebouwd als een kapel gewijd aan Sint Laurens en diende door de tijden heen met name als onderkomen voor reizigers, zieken en armen. Na de grote stadsbrand van 1452 werd het herbouwd. Tegenwoordig wordt in deze ruimte exposities en kerkdiensten gehouden nadat het complex in de jaren zeventig grondig werd gerestaureerd.

• Vestingwerken
  In 1290 werd de plaats Tholen voor het eerst genoemd en in de 14e eeuw had het al enige economische betekenis. De heren van Tholen en de graven van Holland en Zeeland schonken de stad verschillende privileges, waaronder de zoutnering en de bevoegdheid om meekrap te bewerken. Dat bracht welvaart. Heer Jan van Beaumont werd opgevolgd door Jan van Blois en die liet na een conflict met de heer van Bergen op Zoom in 1365 het graven van de vesten bespoedigen. Het jaar daarop verleende hij Tholen een stadsrechtprivilege. Door de strategische ligging werd rond 1600 de stad van een geheel nieuw stelsel van wallen met bolwerken en vesten voorzien. De houten poorten werden vervangen door stenen exemplaren. Een jaar na het vertrek van de Fransen in 1813 werd de vesting Tholen opgeheven. Direct begon men met de afbraak van de stadspoorten en andere gebouwen. In de tweede helft van de 19de eeuw zijn de wallen herschapen in wandelparken en zo liggen ze er nog immers bij en is het daar heerlijk wandelen.